మాన్యత

ఎంతో మానసిక విశ్లేషణ  తో రాధా గారు రాసిన అద్బుతమైన  కధ .

ఎవరి కళ్ళల్లో నైనా అసూయ కనబడిందంటే మనం బాగున్నట్లు. సంతోషం కనబడిందంటే మనం కష్టాల్లో ఉన్నట్లు
ఎంత నిజం ఈ  వాక్యం .  ఈరోజుల్లో చాలా  మంది ఇలానే వున్నారు. 



అమ్మని దహనం చేసి వచ్చాక నాన్న,నేను నట్టింట్లో ఉన్న ఉయ్యాల బల్ల మీద పడుకుని ఉన్నాము. పెద్దక్కయ్య వంటింట్లో నాయనమ్మకి సహాయం చేస్తోంది. తాత మూలన ఉన్న నులక మంచం మీద పడుకుని ఉన్నాడు. తమ్ముడు తాత పక్కన కూర్చుని ఉన్నాడు. చిన్నక్క మేము పడుకున్న ఉయ్యాల బల్ల పక్కనే కూర్చుని చెల్లికి జడలు వేస్తుంది.

ఇప్పుడు దాకా మేం ఏడవడం చూసినది చాలలేదేమో ఇళ్ళకిపోయిభోజనాలుచేసుకోనిమళ్ళీ వచ్చారు ఊళ్ళోని నలుగురైదుగురు. పడుకున్న నాన్న, తాత లేచి కూర్చున్నారు. అందరూ తాత మంచం మీద కూర్చున్నారు. రేపు చిన్న దినం ఎట్లా చేయాలో,ఎవరెవరికి కబురు పంపాలో మాట్లాడుతున్నారు. నాన్నకి,తాతకి ఉచిత సలహాలు చెప్తున్నారు. వాళ్ళని చూస్తే నాకు మండిపోతుంది. వాళ్ళ నోళ్ళు 'పాపం'అంటున్నాయి. కళ్ళల్లో మాత్రం సంతోషం.

నిన్న గాక మొన్న మా పొలం గట్లను దున్ని తన చేలో కలుపుకున్న చలమడూ, ఆడపిల్లలు పెద్దవాళ్ళయ్యారని నీళ్ళు పోసుకోవడానికి దొడ్లో తడికలు అడ్డం పెట్టుకుంటుంటే ‘నీళ్ళు మా ఇంటి వైపుకి రానీయబాకండి,వాటం అటు పెట్టండి’అంటూ కట్టినంతసేపూ అక్కడే కాపలాగా నిలబడ్డ పక్కింటి రామడూ -వీళ్ళా మాకు సలహాలు ఇచ్చేది.

"అబ్బబ్బ!అరవబాకండి. మా అమ్మ ఇక్కడే ఉంది. ఇదిగో నా దగ్గర ఉంది. అరవకుండా అందరూ లేచి వెళతారా వెళ్ళరా" అని అరిచాను వాళ్ళని కోపంగా చూస్తూ. వాళ్ళు నా మాటలకు ఏం జవాబు చెప్పాలో అర్థం కానట్టు మా తాత వైపు, నాన్న వైపు చూశారు. నేను చూసిన చూపులో వాళ్ళ మీద నాకున్న అసహ్యాన్ని కనిపెట్టాడు తాత.

"ఏదో చిన్నపిల్ల. నిద్రలో అమ్మ గుర్తొచ్చినట్టుంది. మళ్ళీ మాట్లాడుకుందాం. ఏమైనా కావాలంటే అడుగుతాంలే రామయ్యా"అని వాళ్ళని పంపించాడు తాత.

అప్పుడు నాకు పదిహేనేళ్ళు. ఎవరి కళ్ళల్లో నైనా అసూయ కనబడిందంటే మనం బాగున్నట్లు. సంతోషం కనబడిందంటే మనం కష్టాల్లో ఉన్నట్లు అని ఆ వయసులోనే నాకు అర్థం అయింది. అప్పుడే ఆ క్షణమే నిర్ణయించుకున్నాను. ప్రతి వాడి కళ్ళల్లో నేనన్నా,నా కుటుంబం అన్నా అసూయ కనబడాలి. దాని కోసం ఏమైనా చేస్తాను. ఎంత కష్టమైనా భరిస్తాను.

***

చదువుకుంటాను గాని గొప్పగా చదవాలని పెద్ద ఆసక్తి ఏమీ ఉండేది కాదు నాకు ఇంతకుముందు. ఇప్పుడు ఎలాగైనా 10 వ తరగతిలో స్టేట్ ర్యాంక్ కొట్టేయాలి. అందరి కళ్ళల్లో అసూయని చూడాలి -అంతే -రాత్రింబవళ్ళూ మరో ధ్యాస లేకుండా చదువుకుంటున్నాను.

నాన్న ఇల్లు విడిచి పెట్టి వెళ్ళాడు. కుటుంబ భారమంతా తాత మీద పడింది. ఊళ్ళో వాళ్ళ కళ్ళల్లోని సంతోషాన్ని భరించలేక నాన్న మీద అసహ్యం కలిగింది. మంచంలోదిగులుగాకూలబడిపోయినతాతకి నేనే ధైర్యం చెప్పాను. పేద్ద నాపసానిగా మాట్లాడుతున్న నన్ను చూసి అశ్చర్యపోయాడు. నా కళ్ళల్లో ఉన్న పట్టుదలని తదేకంగా చూశాడు. ఎక్కడనుండి వచ్చిందో అంత ధైర్యం -ఒక్క ఊపున మంచం మీద నుండి లేచి "ఎంత కష్టంచేసైనాసరే నిన్ను చదివిస్తాను మాన్యతా" అన్నాడు తాత.

నాకు10 వ తరగతిలో స్టేట్ ర్యాంక్ వచ్చింది. అందరి కళ్ళల్లో అసూయ. నా మనసు మెట్టమొదటిసారిగా గర్వంతో ఉయ్యాల లూగింది. 'ఇదే కావాలి నాకు. దీని కోసం ఏమైనా చేస్తాను' మరోసారి అనుకున్నాను గట్టిగా.

పదవ తరగతిలో మా ఊళ్ళో చాలా మంది ఫెయిల్ అయ్యారు. అందరూ ఫెయిల్ అయిన సబ్జెక్ట్ లలో డౌట్లు ఉన్నాయిచెప్పమని అడుగుతున్నారు. ఎందుకు చెప్పాలి ఊరికే? ‘ప్రైవేట్ చెప్తాను ఫీజు ఇస్తేనే’అన్నాను. ఆ సెలవల్లో ఫెయిల్ అయిన వాళ్ళే కాక చాలా మంది నా దగ్గరకి ట్యూషన్ కి వచ్చారు. అందరి దగ్గరా ఫీజులు వసూలు చేశాను. ఆసంపాదనతోపాటు తాత మరికొంత డబ్బు వేసి నా కాలేజీ ఫీజు కట్టాడు.

***

ఊళ్ళో వాళ్ళ కళ్ళల్లో బాగా చదువుతానని అసూయ కనబడుతుంది కాని నా బట్టలను చూసి వ్యంగ్యంగా"ఇదేమిటే మాన్యా! మీ తాత టౌన్లో కాలేజీకి పోయే పిల్లకి మంచి బట్టలు కూడా కొనియ్యలేకపోతే ఎట్టా"అని సాగదీస్తూ అడుగుతుంటే కోపం వస్తోంది. ఇంట్లో పరిస్థితులు నాకు మంచి బట్టలు కొనిచ్చే విధంగా లేవని నాకు తెలుసు. ఎలాగైనా సంపాదించాలి. కాలేజీలో మా క్లాసులో చదివే పిల్లల గురించి ఆరా తీశాను. ఎవరు మొద్దులో- ఆ మొద్దులు కూడా ఎవరు బాగా డబ్బున్న వాళ్ళో కనిపెట్టి వాళ్ళతో స్నేహం చేయసాగాను.

ఈ సారి డౌట్ లు తీర్చినా,రికార్డులు రాసిపెట్టినా డబ్బు అడగకుండా డ్రస్ లు గిఫ్టుగా ఇవ్వమని అడిగాను. వాళ్ళ ఇళ్ళకు వెళ్ళినపుడు వాళ్ళ అమ్మలకి వంటింట్లో సహాయం చేసి వాళ్ళ అభిమానాన్ని చూరగొన్నాను. వీలైనంత వరకూ వాళ్ళ ఇళ్ళల్లోనే భోజనాలు కానిచ్చేదాన్ని. అలా భోంచేస్తున్నపుడు నాకో ఆలోచన కలిగింది.

"మా ఇంట్లో మేము పచ్చళ్ళు,పొడులూ,వడియాలూ పెట్టి అమ్ముతాం ఆంటీ. తెచ్చివ్వనా? " అన్నాను. ఎవర్ని అడిగినా "అలాగే మాన్యా. తప్పకుండా తీసుకురా" అన్నారు అందరూ. "చాలా మంది అడుగుతున్నారండీ. అంత పెద్ద మొత్తంలో పెట్టాలంటే కొంచెం అడ్వాన్స్ కావాలి ప్లీజ్"అన్నాను తెలివిగా. అందరూ అడ్వాన్స్ లు ఇచ్చారు. ఇంట్లో ఏడవ తరగతి వరకూ చదివి మానేసిన పెద్దక్క, పదవ తరగతి ఫెయిల్ అయి ఇక చదవను అని కూర్చున్న చిన్నక్కల సహాయం తో నాన్నమ్మ వ్యాపారం మొదలు పెట్టింది. వాళ్ళు పెట్టిన పచ్చళ్ళు నా స్నేహితుల తల్లులే కాదు ఇంకా వాళ్ళ స్నేహితులూ,వాళ్ళ ఇంటి చుట్టు పక్కల వాళ్ళూ కొంటున్నారు. మా లెక్చరర్స్ కి చెప్పొచ్చు కాని వాళ్ళు డబ్బులు ఇవ్వకపోతే వాళ్ళని అడగలేము కదా అనుకుని వాళ్ళకి చెప్పలేదు.

మాకు ఉండటానికి 5ఎకరాలు పొలం ఉంది కాని ఏమి వేసినా నష్టమే వస్తుంది. తాత దిగులు పడసాగాడు. మా ఊళ్ళో భవానీ వ్యవసాయం గురించి బాగా తెలిసిన వాడు. ఏ కాలంలో ఏ పంటలు వేస్తే లాభమో అతనికి బాగా తెలుసు. "భవానీ ఏం పంటలు వేస్తే నువ్వూ అవే వెయ్ తాతా మన పొలంలో"అని చెప్పాను.భవానీ దగ్గర పని చేసే వెంకటేశు గాడికి పచ్చళ్ళూ, సంగటీ పెట్టి మంచి చేసుకున్నాము. భవానీ పొలంలో ఏం వేయబోతున్నాడో తెలివిగా మాట్లాడి రాబట్టేదాన్ని. తాతా ,నేను మాట్లాడుకుని ఆ పంటలే వేసేవాళ్ళం.

ఇంటర్ లో కాలేజీ ఫస్ట్ వచ్చాను. డిగ్రీలో చేరడానికి ఇప్పుడు నాకు డబ్బు ఇబ్బందేమీ లేదు. పచ్చళ్ళు బాగా పోతున్నాయి. షాపుల నుంచి, హోటళ్ళ నుంచి ఆర్డర్స్ సంపాదించాను. ఒక్కోసారి పెళ్ళిళ్ళకి కూడా సప్లై చేస్తున్నాము. తాతకి కూడా పొలంలో ఆదాయం బాగానే వస్తుంది. తమ్ముడు నాలాగే పట్టుదల కలిగిన వాడు. 10 వ తరగతికి వచ్చాడు. వాడి సహాయంతో ప్రైవేట్లు ఇంకా ఎక్కువ మందికి చెప్తున్నాను. కాలేజీకి వెళ్ళి రావడానికి,పచ్చళ్ళ ఆర్డర్ల కోసం స్కూటీ కొనుక్కున్నాను.

***

నేను చాలా అందంగా ఉంటాను. నా అందానికి ఇంకా మెరుగులు దిద్దుకొని డిగ్రీలో అడుగుపెట్టాను. ఇక్కడ నా అందమే నాకు ప్లస్ పాయింట్ అని నాకు తెలుసు. మగ పిల్లలతోస్నేహంగామాట్లాడటం అలవాటు చేసుకున్నాను. ఇక ఆడపిల్లలతో ఎవరికేం కావాలో తెలుసుకుని వాళ్ళకు తగ్గట్లుగా మాట్లాడతాను. ఒక స్థిరమైన అభిప్రాయాన్ని ఏర్పరుచుకొని దాన్నే పట్టుకుని వేళ్ళాడటం కాదు నాకు కావాల్సింది. నాకు కావాల్సింది నేను ఉన్నతంగా బ్రతకడం. డబ్బు కోసం నా కుటుంబం ఇబ్బంది పడకూడదు - అంతే- 'అదే నాకు కావాల్సింది. దాని కోసం నేనేమైనా చేస్తాను' అనిమరోసారి అనుకున్నాను.

సాగర్ గాడు ఈ మధ్య ఏదో ఒక రకంగా మాట్లాడుతున్నాడు. వీడు నామీద ప్రేమ పెంచుకుంటున్నట్లున్నాడు. ఇక రెండు మూడు రోజుల్లో నాకు "నిన్ను ప్రేమిస్తున్నాను"అని చెప్తాడని వాడి కళ్ళు చూసి గ్రహించాను. సాగర్ గురించి ఎంక్వయిరీ మొదలు పెట్టాను. పల్లెటూరు నుండి వచ్చాడు. ఇద్దరు అన్నలు. ఉన్న పొలాన్ని పంచుకుంటే వీడికి5 ఎకరాలు కూడా రాదు. వీడి చదువూ అంతంత మాత్రమే. వీడిని చేసుకుంటే - ఛీ!ఛీ!తలుచు కోవడానికి కూడా నాకు అసహ్యమే. ఏమీ బయట పడకుండా సాగర్ ని చూడగానే ఏదో పెద్ద పనిలో ఉన్నట్లు,దేని గురించో ఆలోచిస్తున్నట్లు సీరియస్ గా ముఖం పెట్టడం చేయసాగాను.

పెద్దక్కకి మంచి సంబంధం వచ్చింది. కలెక్టర్ ఆఫీసులో గుమాస్తా. పెద్ద కట్నం ఏమీ లేకుండానే ఆమె నెమ్మదితనం,పనితనం చూసి కావాలని అడిగారు. పెళ్ళయ్యాక మా ఊళ్ళోనే వేరే ఇల్లు తీసుకుంది. బావ ఆఫీసుకి వెళ్ళాక ఇంటికి వచ్చి పచ్చళ్ళు పెడుతుంది. పచ్చళ్ళ వ్యాపారం బాగా పెరిగింది. తాత,నాన్నమ్మలు బాగా ఆరోగ్యంగా ఉండాలి. అందరి కంటే ఎక్కువ కాలం బ్రతకాలి. అమ్మకి మందులు, బలమైన తిండి ఇప్పించలేక చనిపోయిన సంగతి నేను ఎన్నటికీ మర్చిపోలేను. కాలేజీ నుండి వచ్చేప్పుడు వాళ్ళకి కావలసినవి తెచ్చి పెట్టేదాన్ని. తమ్ముడికి నేనే ఇన్స్పిరేషన్. 10 వ తరగతిలో స్టేట్ ర్యాంక్ తెచ్చుకున్నాడు. ఇప్పుడు మా ఊళ్ళో ‘ఆ మాన్యతని చూడండిరా. చిన్న పిల్ల అయినా బాధ్యతని ఎట్టా భుజాల మీదకు వేసుకుందో’అంటారు. అందరి కళ్ళల్లో అసూయ. 'అదే నాకు కావాల్సింది. దాని కోసం నేనేమైనా చేస్తాను' మరోసారి అనుకున్నాను.

***

"మాన్యా!లత,మధు సినిమాకి వెళుతున్నారు. మనం కూడా వెళదామా" అని సాగర్ అడిగాడు. మధు చాలా అందగాడు. కోటీశ్వరుడు. కార్లల్లో కాలేజీకి వచ్చేవాళ్ళల్లో మధు ఒకడు. చాలా బాగా చదువుతాడు. నాకు పోటీ అతనే. మధు లతని ప్రేమిస్తున్నాడా? లేకపోతే సినిమాకి ఎందుకు ప్లాన్ చేస్తారు? కనిపెట్టడం ఎంతసేపు? వాళ్ళ కళ్ళు చూస్తే తెలియదా -నేరుగా మధు సీట్ దగ్గరకి వెళ్ళాను. నేను మధు దగ్గరకి వెళ్ళడం చూసిన లత ఆసక్తిగా పక్కనుండి చూస్తుంది.

"మధూ! సినిమాకి ప్లాన్ చేశావుట. ఎవరెవరు వస్తున్నారు? ఏం సినిమాకి వెళదాం?”అని క్యాజువల్ గా అడిగాను. ఓరగా లత వైపు చూస్తూ “ఇంకా ఏం అనుకోలేదు మాన్యా. చూద్దాంలే”అన్నాడు.

నాకర్థం అయింది. ఇప్పుడిప్పుడే వాళ్ళిద్దరి మధ్యా ఏదో మొగ్గ తొడుగుతోందని. లాభ నష్టాలు ఆలోచించే నా మనస్సు మధుని నావైపుకి తిప్పుకోమంది.

అవకాశాన్ని ఎలా చేజిక్కించుకోవాలా అని ఆలోచిస్తున్నాను. తర్వాత రోజు సాగర్ "మాన్యా!ఫ్రెండ్ షిప్ డేకి మధు లతకి ఇవ్వాలని భలే గ్రీటింగ్ కొన్నాడు. నేను కూడా నీ కోసం అలాంటి గ్రీటింగ్ కొనాలనుకుంటున్నా" అన్నాడు. "ఏం గ్రీటింగ్ అది"అని అడిగాను అనాసక్తతను నటిస్తూ. "పూలు అందించే చేతుల గ్రీటింగ్. ఎంత బావుందో" అన్నాడు.

"చూడు సాగర్! నాకు ఇలాంటివి నచ్చవు. దయచేసి నన్ను అలా అనుకోకు. నేను నీకు చెల్లెలిని అనుకో"అన్నాను. వాడి ముఖం ఎలా మారిందో కూడా చూడకుండా గ్రీటింగ్ కార్డ్స్ షాప్ కి పరిగెత్తాను.

పూలు అందించే చేతుల గ్రీటింగ్ కార్డు కొన్నాను. రేపే ఫ్రెండ్ షిప్ డే. రేపటి దాకా ఆలశ్యం చేయడం వల్ల మధు తను కొన్న గ్రీటింగ్ లతకి ఇవ్వొచ్చు. అది జరగకూడదు. సాయంత్రమే మధుని కలుసుకున్నాను.

"మధూ!రేపు నేను కాలేజీకి రాను. చిన్నక్కకి పెళ్ళి చూపులు. నాకు నువ్వంటే ఎంతో ఇష్టం. మన స్నేహం చిగురించాలనే ఆశతో ఈ గ్రీటింగ్ నీ కోసం" అంటూ ఆ గ్రీటింగ్ ఇచ్చాను. గ్రీటింగ్ ని కవర్లో నుండి తీసి చూసిన మధు కళ్ళు అనందంతో వెలిగాయి.

"వావ్!మాన్యా!. నేను కూడా ఇలాంటి గ్రీటింగ్ కార్డే కొన్నాను" అన్నాడు.

"అవునా! నా కోసమేనా? అబ్బ!మధూ! మనిద్దరి టేస్ట్స్ ఎంత బాగా కలిశాయి. ఏదీ చూపించు. నాకిప్పుడే ఇవ్వు" అని గారాలు పోయాను మధు పైన వాలుతూ.

తడబడిపోయిన మధు "ఇప్పుడొద్దులే. రేపు నేను మీ ఇంటికి వచ్చి ఇస్తాను సరేనా! " అన్నాడు.

"ఎందుకు నన్ను చూడాలనా" అన్నాను మరింత కవ్వింపుగా -అంతే మధు నా ప్రేమలో పడిపోయాడు.

తర్వాత రోజు గ్రీటింగ్,పూలు,పండ్లతో సహా మా ఊరు వచ్చాడు. కారు మా ఇంటి ముందు ఆగడం చూసిన జనం కళ్ళల్లో ఎంత కుళ్ళో! వచ్చింది ఎవరో తెలుసుకోవాలని ఎంత ఆత్రమో.

'ఎవరే మాన్యా వచ్చిందీ కార్లో'అని ఆరా తీయడం. మా ఇంట్లో వాళ్ళని ఇప్పటికే ఎన్నో సార్లు అడిగి ఉంటారని నాకు తెలుసు. మా వాళ్ళకి తెలియదు. తెలిసినా చెప్పరు. 'మా మాన్యని అడగండి' అంటారు. "మా చిన్నక్కకి సంబంధం వచ్చింది కదా! వాళ్ళ చుట్టాలు లెండి" అని చెప్పాను.

***

చిన్నక్కకి పెళ్ళయింది. బావ కంప్యూటర్ ఇంజనీర్. కట్నం లేకుండా చిన్నక్క అందానికి మెచ్చి పెళ్ళి చేసుకున్నాడు. పెళ్ళయినవెంటనేహైదరాబాద్కివెళ్ళిపోయింది. నాయనమ్మకిపనిఎక్కువయింది. ఆమెకిరెస్ట్కావాలి. పచ్చళ్ళురుబ్బడానికి,పొడులుకొట్టడానికివెంకటేశుపెళ్ళాన్నిపెట్టాను. దానికిసినిమాలపిచ్చి.
వారానికిరెండుమూడుసార్లుపనిఎగ్గొట్టిటౌన్కిసినిమాలకివెళుతుంది.దాన్నిటౌన్ కివెళ్ళకుండాఆపడానికిటి.వికొనుక్కొచ్చాను.
వంటింటికి,ముందుగదికిమధ్యఉన్నఅలమరాపగలకొట్టించిఎటుకావాలంటేఅటుతిప్పుకునేట్లుగాటి.విపెట్టించాను. టి.వి.చూస్తూఎంతపనిచెప్పినాకిక్కురుమనకుండాచేస్తుంది.వెంకటేశపెళ్ళాన్నిమాఇంటికిరాకుండాచేయాలనిఎంతమందిప్రయత్నించారోనాకుఅదిచెప్పేది. ఇప్పుడికఇదిమాఇల్లువదిలిపెట్టదు. బాగాపనిలోకుదురుకుంది.దానికిబదులుగావెంకటేశు కొడుక్కి ఫీజు లేకుండా ప్రైవేటు చెప్పి 10వ తరగతి ఫస్ట్ క్లాస్ లో పాస్ అయ్యేట్లు చేశాను.

తమ్ముడుకాలేజీలోచేరాడు. చెల్లితొమ్మిదవ తరగతికివచ్చింది. నాకుమధుకిమధ్యప్రేమగాఢంఅయింది. డిగ్రీఫైనలియర్పరీక్షలుదగ్గరకొచ్చాయి.ఈపనులవత్తిడిలో,ప్రేమమత్తులోచదువువెనకపడింది. మధుకిబాగాచదువుకోవాలనిచెప్పాను. ప్రయివేట్లుచాలావరకుతమ్ముడిచేత,చెల్లెలిచేతచెప్పించిబాగాచదువుకోసాగాను.డిగ్రీలోగోల్డ్మెడల్సాధించాను. బిజినెస్మేనేజ్మెంట్లోచేరాను.

***

మధుతోనాపెళ్ళిజరగాలంటే, అతడిపేరెంట్స్మాపెళ్ళికిఒప్పుకోవాలంటేఫాల్స్ప్రిస్టేజ్చూపించాలి-తప్పదు. పొలం లోన్ పెట్టించి,బ్యాంక్లోఉన్నడబ్బుతీసి,బావలదగ్గరకొంతఅప్పుచేసిపెద్దఇల్లుకట్టించాను. ఇంటిలోపలగదుల్లోసామాన్లులేకపోయినాహాలులోమాత్రం సోఫాసెట్,పెద్దటి.వి,ఫ్లవర్వాజ్లతోఅలంకరించాను.

మధుతల్లిదండ్రులనితీసుకునిమాఇంటికివచ్చాడు.మధునాన్నపెద్దబిజినెస్మాగ్నెట్.చాలాతెలివైనవాడని కనిపెట్టాను.నాఅందం,చదువు,ముఖ్యంగానాకళ్ళల్లోపట్టుదలగమనించాడు. ఒక్కమాటకూడామాట్లాడకుండాపెళ్ళికిఒప్పుకున్నాడు.

రంగరంగవైభవంగాజరిగిననాపెళ్ళికివచ్చినఊరివాళ్ళు,మా క్లాస్ స్మేట్స్అందరికళ్ళల్లోఅసూయనిచూసిననేను'ఇదేనాకుకావలిసింది. దీనికోసంనేనేమైనాచేస్తాను' అనిమరోసారిఅనుకున్నాను.

ఇప్పుడునేనుకోటీశ్వరుడికోడలినేకానిఆఇంటిమీదనాకుఅధికారంరావడానికి,నిజంగాఆకోట్లునాకుఅందడానికినేనుచాలాకష్టపడాలనినాకుతెలుసు. హనీమూన్లోనాఅందాన్నిఆరబోసినాభర్తనుపూర్తిగానావాడినిచేసుకున్నాను.మధునామాటగీటుదాటడు. ఇకమామగారిఅభిమానాన్నిసంపాదించాలి.

తమ్ముడినిఇంజనీరింగ్లోచేర్పించాను.చెల్లి పదవతరగతి60%తోఏదోఫస్ట్క్లాస్లోపాసయింది. సెకండ్క్లాస్వచ్చినట్లయితేమళ్ళీఅందరికళ్ళల్లోసంతోషంచూడవలసివచ్చేది. ఫస్ట్క్లాస్లోపాస్అయిందిఅంతేచాలుఅనుకున్నాను.

మామగారుచేసేవ్యాపారాల్లోజీడిపప్పునిఎక్స్పోర్ట్చేసేవ్యాపారంబాగాలాభాలనుఆర్జించిపెడుతోందనిగమనించాను. జీడిపప్పుతోపచ్చళ్ళుకూడాప్యాక్చేసిపంపడానికిమామగారినిఒప్పించిలక్షలరూపాయలుపెట్టుబడిగాపెట్టి'నాయనమ్మపికిల్స్'అనేపేరుతోలైసెన్స్సంపాదించాను. నాదశతిరిగింది.విపరీతంగాఆర్డర్స్రాసాగాయి. దేశ  విదేశాల్లోనాయనమ్మపికిల్స్కిబ్రాండ్నేమ్వచ్చేసింది. మామగారికిహఠాత్తుగాగుండెపోటురావడంతోడాక్టర్స్రెస్ట్కావాలన్నారు. పూర్తిగానామీదనమ్మకంఉంచినఆయనబిజినెస్వ్యవహారాలన్నీనాకుఒప్పచెప్పారు.

చిన్నబావకిఅమెరికాలోతెలిసినవాళ్ళకంపెనీలో ఉద్యోగం వచ్చేట్లు చేశాను. తాత పూర్తిగా మంచాన పడిపోయాడు. నాయనమ్మ మాత్రం పచ్చళ్ళు కలుపుతానే ఉంది. పెద్దక్కఇప్పుడు మా పచ్చళ్ళ ఎక్స్ పోర్ట్ కంపెనీకి పార్టనర్. అసలు మా పెద్దక్క నాకు ఎంతో సపోర్ట్. ఇంట్లో తాతని,నాన్నమ్మని,పచ్చళ్ళని అంతా మానేజ్ చేసింది అక్కే.చెల్లికి చదువు రాదు అని తెలుసు.అందుకే మధు చిన్నాన్న కొడుక్కి ఇచ్చి పెళ్ళి చేశాను. తమ్ముడికి ఎం.టెక్ పూర్తి అయింది. ఎం.ఎస్ కోసం అమెరికాకి వెళుతున్నాడు.

***

పిల్లలు కావాలని మధు,అత్తగారు పోరు పెడుతున్నారు. పెళ్ళయి అయిదేళ్ళు అయింది. బాధ్యతలు కూడా తీరినట్లే. నేను అనుకున్నది సాధించగలిగాను. ఇప్పుడిక నాకు,నా కుటుంబానికీ ఏ బాధలూ లేవు. పిల్స్ తినడం ఆపేశాను. నాకు ఏడో నెల రాగానే మామగారితో,మధుతో చెప్పి టెక్స్ టైల్స్ కంపెనీ మూసేయాలని నిర్ణయం తీసుకున్నాను. ఈ కంపెనీలో పని ఎక్కువ. లాభాలు తక్కువ. ముఖ్యంగా పర్యవేక్షణ చేసేవాళ్ళు లేరనే ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నాను. కంపెనీ అమ్మేస్తున్నట్లు నోటీసు పెట్టగానే వర్కర్స్ అందరూ మా బంగళాకి వచ్చారు. అందరి కళ్ళల్లో నీళ్ళు. మామగారు నా వైపు ఏం చేద్దాం అన్నట్లు చూశారు.నాకు వాళ్ళని చూస్తే బాధ కలగలేదు కాని వీళ్ళంతా రకరకాలుగా మాట్లాడతారు. చేయలేక కంపెనీ మూసేసుకున్నారు అని చెప్పుకుంటారని బాధ కలిగింది. అలా అనుకోకూడదు. అది నాకిష్టం ఉండదు.

"సరే-లాభాల్లో మీరు షేర్ తీసుకోండి. కంపెనీని లాభాల దిశగా నడిపించే బాధ్యత మీదే ఇక"అన్నాను. అందరూ సంతోషపడ్డారు. మామగారు మెచ్చుకోలుగా చూశారు నా వైపు.

నాకు అబ్బాయి పుట్టాడు. అమ్మ పేరు వైష్ణవి. ఆ పేరు కలిసేట్లుగా మా అబ్బాయికి విష్ణు అని పేరు పెట్టుకున్నాను. మామగారికి,అత్తగారికి వాడితో బాగా కాలక్షేపం. వాడికి కావలసినవన్నీ వాళ్ళే చూసుకుంటారు. నేను మళ్ళీ పూర్తిగా బిజినెస్ వ్యవహారాల్లో పడిపోయాను.

***

తాతకి బాగా లేదని కబురొచ్చింది. ఊరికి వెళ్ళాను. అందరూ పలకరించే వాళ్ళే. వాళ్ళ కళ్ళల్లో అసూయ లేదు. మెచ్చుకోలు తప్ప. ఆశ్చర్యపడ్డాను. "తాతా!"అని పిలిచాను ఆయన మంచం మీద కూర్చుని. తాత కళ్ళల్లో నీళ్ళు. నా కళ్ళల్లోనూ నీళ్ళే. అవి ఆనంద బాష్పాలని ఇద్దరికీ తెలుసు. తాత నా చేతుల్లో ప్రశాంతంగా కళ్ళు మూశాడు.

తాత దినం మూడు రోజులు వైభవంగా పెళ్ళిలాగా చేశాను. అందరూ నన్ను గౌరవంగా చూసేవాళ్ళే. ఒక్కరి కళ్ళల్లో కూడా నేను అసూయని చూడలేదు. నాకు ఆశ్చర్యం ఎక్కువవుతోంది. నా ఫీలింగ్స్ చెప్పుకోవడానికి నాకెవరూ లేరు. ఎవరితో చెప్పుకోను? అసలు ఎలా చెప్పను?నాకు కావలసింది అందరి కళ్ళల్లో అసూయ. కాని ఇదేమిటి అందరూ సంతోషంగా,గౌరవంగా,మెచ్చుకోలుగా,ఆప్యాయంగా చూస్తున్నారు? ఇది నాలో వచ్చిన మార్పా? లేక వాళ్ళల్లో వచ్చిన మార్పా? నాకెవరు చెప్తారు?

దిగులుగా ఉన్న నన్ను చూసి మధు,తాత కోసం దిగులు పడుతున్నాననుకున్నాడేమో-"పెద్దవాళ్ళయ్యాక చనిపోకుండా ఎలా ఉంటారు మాన్యా"అంటున్నాడు.

ఆరు నూరయినా ఉదయాన్నే లేచి కంపెనీ పనులు చేసుకునే నేను ఆరోజుపది అయినా నా గదిలో నుండి బయటకు రాలేదు. మధు ఆశ్చర్యంగా చూశాడు. "కంపెనీకి వెళ్ళాలనిపించడం లేదా మాన్యా?" అని అడిగాడు. మధు కళ్ళలోకి నిస్తేజంగా చూస్తూ నా భావాలని,నా ఆలోచనలనీ,వాటిని సాధించడం కోసం నేను చేసిన పనులనీ ఆఖరికి గ్రీటింగ్విషయం కూడాదాచకుండాచెప్పాను.

"మధూ!ఇదంతానేను,నాకుటుంబంఉన్నతస్థాయిలోఉండాలనీ, సరైన మందులు ఇప్పించుకోలేక మాఅమ్మకోసం పడ్డ అవస్థ ఇక రాకూడదనిచేశాను. బాధలనుతట్టుకోలేక, బాధ్యతలనుండితప్పించుకోవడానికిఇంట్లోనుండివెళ్ళిపోయిచనిపోయాడోలేదోతెలియకుండాఉన్నమానాన్నబాధ్యతలనునెత్తినవేసుకునిచేశాను. మాతాతకళ్ళల్లోగర్వాన్నిచూడాలనుకునిచేశాను.అయితే నాకు అర్థం కానిది ఏమిటంటే ఇన్నాళ్ళూ మేము ఎదుగుతుంటే అసూయ వ్యక్తం చేసే వాళ్ళ కళ్ళల్లో ఈ రోజు అసూయ స్థానంలో గౌరవం ఎలా వచ్చింది అనే" అన్నాను.

మధు కళ్ళల్లో కలవరం స్పష్టంగా తెలుస్తుంది. నాకు దగ్గరగా వచ్చి మంచం మీద కూర్చున్నాడు. నా వీపు మీద చేయి వేసి నిమురుతూ"మాన్యా!ఏదో ప్రోద్బలం,మోటివ్ లేకుండా మనం మనుషులం సాధారణంగా ఏ పనీ చేయం. ఎదుగుతున్న వయసులో నీకు తగిలిన దెబ్బల వలన నీ ఆర్థిక పరిస్థితులను ఉన్నత స్థాయికి తెచ్చుకోవాలనే పట్టుదల నీలో కలిగింది. సాధించావు. ఈ ప్రయాణంలో కొంతమందికి సహాయాలు,మరికొంత మందికి గాయాలూ చేసి ఉండవచ్చు. అంతవరకు బాగానే ఉంది. కాని మాన్యా! వీటి వెనుక ఉండి నిన్ను నడిపించింది ఎదుటి వాళ్ళల్లో 'అసూయని కలిగించడం'అన్న కోరిక-అది మాత్రం అర్థం లేనిదేమో"అన్నాడు.

"నేను ఎదగడానికి ఆధారమే అది. అర్థం లేనిది ఎలా అవుతుంది"అన్నాను మధు వైపు ప్రశ్నార్థకంగా చూస్తూ.

"మనం అసూయ పడగలిగేది మనకి దగ్గరగా మన వర్గంలో వాళ్ళని చూసే. మనకన్నా మరీ ఎక్కువ స్థాయిలో ఉన్న వాళ్ళని చూసి అసూయ పడటం, మనకన్నా మరీ తక్కువ స్థాయిలో ఉన్న వాళ్ళని చూసి గర్వపడటం జరగదు మామూలుగా. మీ ఊరి వాళ్ళు నిన్ను చూసి అసూయ పడటానికి అవకాశం పెద్దగా లేదు. వాళ్ళ వర్గం నుండి నువ్వు ఎప్పుడో పైకి తన్నేసుకుని ఎగిరిపోయావు. ప్రస్తుతం నీ స్థాయిలో ఉన్న వారిని నువ్వు గమనిస్తే వాళ్ళ కళ్ళల్లో అసూయని చూడగలవు.ఈ స్థాయినీ మించి నువ్వు మరో స్థాయికి వెళ్ళినపుడు అక్కడా అదే చూస్తావు.నువ్వు వెతుక్కుంటున్నది అదే అయితే నీ ప్రతి వర్గంలోనూ కొంతమంది మనుషుల దగ్గర అది తప్పకుండా దొరుకుతుంది.ఇతరుల మెప్పుకోసమో లేదా అసూయని కలిగించడం కోసమో నువ్వు ఎదిగినప్పుడు ఆ ఎదుగుదల పరిపూర్ణమైనదికాదు. జీవిత చరమాంకంలో 'నేను సాధించిందేమిటి'అని చూసుకుంటే నీకంటూ ఏమీ ఉండదు" నా వైపే చూస్తూ నిదానంగా చెప్తున్న మధు మాటల్లోని నిజాన్ని గ్రహించాను.

ఎందుకునేనెప్పుడూనెగిటివ్గాఆలోచిస్తానో,ఎందుకునాకంటూస్నేహితులులేరోకూడానాకుఅర్థంఅయింది.మధుని కౌగలించుకుని చాలా సేపు ఏడ్చాను. ఒంటరిగా ప్రయాణిస్తున్న నా మనసుకు ఏదోఆలంబనలభించినఅనుభూతికలిగింది.

ఇంతకు ముందు నా ప్రస్తుత స్థాయి వర్గం వారితో కలవలేదు.కలవాలనిప్రయత్నించలేదుకూడా.వీళ్ళను కూడా చూద్దామనే ఆ రోజు సాయంత్రం మధు స్నేహితుడి ఇంట్లో పార్టీకి వెళ్ళాను. ఎప్పుడూ ఏ పార్టీలకీ రాని నన్ను చూసి అందరూ ఆశ్చర్యపోయారు కాని కాసేపట్లోనే కొంతమంది కళ్ళల్లో ఆశ్చర్యం స్థానంలో అసూయ చోటు చేసుకోవడం గమనించాను.

నాకిప్పుడు ఆ అసూయ సంతోషం కలిగించట్లేదు.

                                                                                                                             _ మండవ  రాధ